5.1 Financiën en belastingen

Algemeen

Per saldo leiden de gemeentefondscirculaires tot een positief effect op de jaarschijf 2022. Voor 2020 en 2021 maar later ook voor 2022 heeft het Rijk besloten de accressen te bevriezen.
Uitsluitend het accres uit de mei-circulaire 2021 is meegenomen in de begroting voor 2022. De accressen uit de later uitgekomen septembercirculaire 2021, meicirculaire 2022 en septembercirculaire 2022 zijn dus niet in de begroting verwerkt voor 2022.

Bij het opstellen van de zomerrapportage 2022, waren de taakmutaties t/m de meicirculaire 2022 financieel verwerkt.

In de begroting na wijziging zijn de taakmutaties t/m de septembercirculaire 2022 verwerkt. Omdat de besluitvorming over de taakmutaties uit de decembercirculaire 2022 in 2023 plaats vond, zijn de taakmutaties van de decembercirculaire 2022 als baat opgenomen in het onderhavige programma 5.1. Daar waar er lasten tegenover staan, zijn die terug te vinden in de beleidsinhoudelijke programma's.

Accres (september 2021 & mei 2022 & september 2022)

Het accres van het gemeentefonds kent in de septembercirculaire 2021, de meicirculaire 2022 en de septembercirculaire 2022 een positieve ontwikkeling voor Amersfoort ter grootte van ongeveer € 13,9 miljoen De stijging van de rijksuitgaven liggen hier ten grondslag aan.

In de Zomerrapportage is uitgegaan van een verdere accresontwikkeling van € 14,3 miljoen Dit ligt dus in lijn met wat daadwerkelijk is uitgekeerd door het Rijk.

BTW compensatiefonds

In de meicirculaire 2022 is de raming van de ruimte onder het plafond van het BTW-compensatiefonds definitief bepaald over 2021 Deze wordt in 2022 uitgekeerd. Deze ruimte was € 335 miljoen Ons aandeel daarin bedraagt € 1,0 miljoen.
Voorts is in de septembercirculaire 2022 de raming van de ruimte opgenomen voor 2022. Op basis van de huidige inzichten gaat het hierbij om € 321 miljoen, waarvan het Amersfoortse deel € 2,8 miljoen bedraagt.

Bij de begroting 2022 hadden we conform de voorschriften van onze provinciale toezichthouder geen rekening gehouden met de ruimte onder het plafond van het BCF. Dit betekent dus een incidentele meevaller van € 3,8 miljoen voor de jaarrekening 2022.

Schrappen opschalingskorting 2022

Het kabinet heeft, in de septembercirculaire 2021, besloten om de opschalingskorting voor 2022 ook op te schorten. Dat betekent een incidentele meevaller van ongeveer € 1,5 miljoen in 2022.

Landelijke ontwikkelingen

In de mei- en septembercirculaire 2022 heeft het ministerie van BZK, vooruitlopend op een daling van de aantallen bijstandsgerechtigden, al geanticipeerd op een verlaging van het aantal mensen in de bijstand. Omdat we onze aantallen alleen bij de meicirculaire actualiseren, betekent deze technische aanpassing van het ministerie van BZK een nadeel voor ons. Samen met de andere wijzigingen in de aantallen van de verdeelmaatstaven, betekent dit een effect van ongeveer -/- € 3,3 miljoen voor Amersfoort voor 2022.

Afrekening oude jaren 2020 en 2021

Het voordeel komt voort uit de nabetaling over 2020 en 2021, van elk ongeveer € 60.000.

Taakmutaties decembercirculaire 2022

De baten van deze taakmutaties uit de decembercirculaire 2022 staan in programma 5.1; de eventuele lasten zijn in de betreffende (deel)programma's opgenomen.

Onderstaand de taakmutaties uit de decembercirculaire 2022 (exclusief diverse kleine mutaties € 0,4 miljoen).

Benodigde taakmutaties
2.1 Sociaal domein   
Bijzondere bijstand              € 0,3 miljoen
Compensatieregeling voogdij 18+      € 0,3 miljoen
Continuïteit van zorg: Maatschappelijke opvang   € 0,4 miljoen
Bijzondere bijstand studenten         € 0,2 miljoen
Dichterbij dan je denkt             € 0,2 miljoen
Meerkosten Oekraïne Sociaal Domein      € 0,2 miljoen
Energietoeslag 2023            € 4,9 miljoen

3.2 Onderwijs en Jeugd
Leerlingenvervoer Oekraïne          € 0,1 miljoen

Taakmutaties naar Algemene Middelen
5.1 Financiën en Belastingen
Continuïteit van zorg (corona): WMO      € 0,1 miljoen
Continuïteit van zorg (corona): Jeugd       € 0,1 miljoen
Faciliteitenbesluit opvangcentra         € 0,1 miljoen
Inkomstenderving Gemeenten 2021 corona    € 1,7 miljoen

Onroerendezaakbelasting

De baten voor de onroerendezaakbelasting (OZB) zijn € 829.000 hoger dan begroot. In de zomerrapportage hadden we € 600.000 hoger baten geraamd. De baten zijn hoger doordat we meer aanslagen hebben opgelegd dan begroot. Met name op het gebied van bedrijfsruimten. Het verschil ten opzichte van de zomerrapportage is groter geworden doordat in het resultaat een vrijval van de voorziening dubieuze debiteuren is verwerkt van € 183.000, samen met een financieel voordeel op de post voor oninbare aanslagen.

Gebruik gemeentegrond

We hebben € 103.000 meer baten dan begroot ontvangen voor het gebruik van gemeentegrond. We ontvangen precariobelasting als er bijvoorbeeld voor bouwactiviteiten eenmalig gebruik wordt gemaakt van gemeentegronden. In 2022 is met name voor bouwactiviteiten meer gebruik gemaakt van gemeentegronden.

B edrijfsvoering Belastingen

De lasten voor de bedrijfsvoering van de gemeentebelastingen zijn € 357.000 hoger dan begroot. De afgelopen jaren hebben we extra moeten inhuren om onze werkzaamheden op niveau uit te kunnen blijven voeren. Dit houdt in: zorgen dat de invordering goed verloopt en de jaarlijks groeiende bedragen die we opleggen te kunnen innen. Daarnaast zorgen we voor een goede kwaliteit van de gegevens om daarmee de No Cure No Pay bureaus zoveel mogelijk buiten de deur te houden. Daarnaast hebben we in 2022 extra in moeten huren om langdurige uitval en ziekte op te vangen en hebben we meerkosten doordat we inhuren op vacature plekken. In de zomerrapportage hadden we € 360.000 hogere lasten geraamd.

Afvalstoffenheffing

De baten voor de afvalstoffenheffing zijn € 130.000 hoger dan begroot. Dit komt doordat we aan meer huishoudens een afvalstoffenheffing hebben opgelegd dan begroot.

Rioolheffing

De baten voor de rioolheffing zijn € 36.000 hoger dan begroot. Dit komt doordat we aan meer huishoudens een rioolheffing hebben opgelegd dan begroot.

Hogere rentelasten/baten

Nadeel in de rentelasten vanwege het aantrekken van een vaste geldlening begin 2022 van € 100 miljoen. Deze rentelast was niet geraamd in de Begroting 2022.
Zie ook Collegebericht van 20 januari 2022.

De gemeente is verplicht om overtollige geldmiddelen uit te zetten bij ’s Rijksschatkist (Schatkistbankieren).
De Schatkist heeft een rentevergoeding op deze uitgezette geldmiddelen met als resultaat rentebaten.

Lagere rentebaten

Nadeel in de rente voor verstrekte hypotheken aan ambtenaren wegens aanhoudende vervroegde aflossingen op de bestaande ambtenarenhypotheek portefeuille, ondanks dat in de begroting 2022 rekening is gehouden met vervroegde aflossingen.

Rente Investeringen

Nadeel in de rente op taakveld Treasury vanwege het doorschuiven van investeringen naar volgende begrotingsjaren. Dit leidt op taakveld Treasury tot een nadeel en in de programma's tot een voordeel.

Rente Grondexploitatie

Nadeel in de rentetoerekening grondexploitaties veroorzaakt door lagere boekwaarde per 1/1/2022 op de grondexploitatie ten opzichte van de boekwaarde in de Begroting 2022.

Dividendopbrengsten

In 2022 zijn er per saldo € 137.000 minder dividendopbrengsten gerealiseerd dan begroot. De lagere dividendopbrengst komt met name doordat we van Parkeren Amersfoort BV minder dan begroot hebben ontvangen en van NV SRO geen dividend hebben ontvangen. Bij beide organisaties zijn de lagere inkomsten veroorzaakt door de Coronamaatregelen in 2021 en 2022. De lagere inkomsten kunnen we deels compenseren door een hoger dan begroot dividend van de BNG Bank.

Vervangingsinvesteringen

In de begroting 2022 is een budget opgenomen voor afschrijvingslasten van (vervangings-)investeringen die bij het opstellen van de begroting 2022-2025 niet voorzien waren. Ten tijde van het opstellen van de zomerrapportage 2022 was de verwachting dat er op dit budget ultimo 2022 een saldo zou resteren van circa € 500.000.
Bij het maken van deze inschatting was echter geen rekening gehouden met de financiële consequenties van de renovatie van het Bosbad. Uw Raad heeft besloten de afwaardering van de oude investering in het Bosbad te dekken uit het budget voor vervangingsinvesteringen 2022 (€ 1 miljoen) en een overheveling vanuit het resultaat 2021 op kapitaallasten (€ 238.000).
De overheveling vanuit het resultaat 2021 op kapitaallasten heeft bij de bestemming van het rekeningresultaat 2021 echter niet plaatsgevonden en de ruimte in het budget voor vervangingsinvesteringen was uiteindelijk slechts € 609.000 (in de zomerrapportage gingen we uit van € 500.000).
Per saldo is ultimo 2022 een overschrijding van het budget voor vervangingsinvesteringen ontstaan van € 629.000.

BTW/BCF

Er zijn voorheen verplichtingen opgenomen voor afhandeling dossiers met de Belastingdienst aangaande omzetbelasting (BTW) en BTW-compensatiefonds (BCF). De uiteindelijke afwikkeling valt lager uit dan voorheen ingeschat; de verplichtingen vallen daardoor grotendeels vrij.

Vennootschapsbelasting 2022

In 2022 is aangifte vennootschapsbelasting gedaan voor het belastbare deel inzake reclameopbrengsten. Met deze last is geen rekening gehouden in de Begroting 2022.

Onvoorzien

De post onvoorzien is niet gebruikt in 2022. Dit levert een incidenteel voordeel op.

Reserve Stedelijke Voorzieningen

Voor jaarschijf 2022 staat de eerste termijn van Korte Termijn Aanpak Versterken geraamd. Echter conform de spelregels van de Samenwerkingsovereenkomst (SOK) zal de eerste bijdrage begin 2023 worden voldaan op basis van de gerealiseerde kosten van 2022. Omdat er geen kosten zijn gemaakt in 2022, vind er ook geen onttrekking plaats uit de Reserve Stedelijke Voorzieningen. Zie ook Goedopweg Programma 4.1.

Reserve Corona

De onttrekking uit de reserve corona is € 338.081 lager dan begroot. Verschillende projecten op de corona-agenda en de vervolg corona-agenda zijn nog niet volledig uitgevoerd. De oorzaken zijn in de betreffende programma's toegelicht.